kometa napisał:
Szpera czyli LSD (z ang. Limited Slip Differential) to po Polsku tzw. mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu. I to by było na tyle ;)
No ale dodam jeszcze trochę. Żeby zrozumieć działanie LSD musimy uświadomić sobie, co sie dzieje z kolami samochodu podczas skręcania. Otóż nietrudno sobie wyobrazić, że koła znajdujące się od wewnętrznej zakrętu będą poruszały się po mniejszym okręgu, niż koła znajdujące się po zewnętrznej. A przez to, koła wewnętrzne będą kręciły się wolniej od kół zewnętrznych.
W tym momencie pojawia się pewien problem z kołami, które są napędzane prze silnik. Pomiędzy silnikiem, a kołami musi znaleźć się jakieś cudo, które będzie nam tak rozdzielało moment obrotowy, żeby koła kręciły się z różną prędkością.
Dba o to tzw. mechanizm różnicowy czyli z brytolskiego – differential. Zwykły mechanizm różnicowy ma jednak pewną wadę – przekazuje większy moment obrotowy na to koło, które stawia mniejszy opór. Więc gdy w pewnym momencie podczas przyspieszania któreś z napędzanych kół oderwie się od nawierzchni, momentalnie cała para pójdzie właśnie w koło stawiające mniejszy opór, a więc w gwizdek. Bo koło znajdujące się w powietrzu nie napędzi naszej bryki.
Ale problem nie dotyczy jedynie podskakujących kół. Jadąc szybko na zakręcie koła wewnętrzne są odciążone, a co za tym idzie stawiają mniejszy opór od kół zewnętrznych. A zwykły mechanizm różnicowy będzie kierował moment obrotowy właśnie na to koło. Spowoduje to brak siły napędowej oraz buksowanie wewnętrznego koła, podczas gdy zewnętrzne będzie jeszcze miało mnóstwo przyczepności. Czyli, nie przyśpieszamy, a auto pali gumę. A żeby tego było gorzej nawet nie chce wpadać w poślizg, bo auto trzyma się na zewnętrznym kole.
No i po to właśnie wymyślono LSD. LSD stara się przekazywać moment obrotowy na oba napędzane koła niezależnie od warunków drogowych. Poprzednie zdanie jest olbrzymim uproszczeniem, bo do pewnego stopnia nawet LSD umożliwia napędzanym kołom kręcenie się z różnymi prędkościami. W przeciwnym wypadku cały czas jeździlibyśmy poślizgami – auto nie chciałoby skręcać.
Teraz może kilka słów o tym co daje LSD:
- 1) auto łatwiej wpada w poślizg, ale jest jednocześnie bardziej przewidywalne
2) łatwiej wyjechać autem z trudnego terenu – unikamy sytuacji, że jedno koło stoi na śliskim i się kręci, a drugie na mniej śliskim i stoi w miejscu
3) auto lepiej przyspiesza – oba koła są w miare równomiernie napędzane. Jest to bardzo ważne na wybojach lub słabej nawierzchni.
Jak sprawdzić czy mam LSD:
Testy są dwa. Jeden wymaga podnośnika, drugi plamy oleju.
- 1) podnosimy napędzane koła do góry. Kręcimy jednym kołem. Gdy drugie koło kręci się w tą samą stronę mamy LSD. Gdy kręci się w przeciwną nie mamy LSD.
2) Wjeżdżamy jednym napędzanym kołem na plamę oleju lub coś bardzo śliskiego. Drugie koło powinna w tym czasie stać na czymś przyczepnym. Próbujemy ruszyć. Gdy podczas ruszania koło stojące na asfalcie nie kręci się, nie mamy LSD.
24 komentarzy do artykułu “Jak działa szpera (LSD)?”
Komentuj:
Musisz być zalogowany aby komentować
admin13 lis 2007 #
Dziękuję kometa!
Fajnie by było, gdyby ktoś podjął się opisania różnych rodzajów mechanizmów różnicowych, bo jest ich kilka.
Podstawowe różnice między dyferencjałem otwartym i spiętym znajdziecie w anglojęzycznym serwisie drivingfast.net.
Wojtek11 sty 2008 #
A ja nie jestem pewien czy szpera to dokładnie to samo co LSD. LSD ogranicza poślizg ale nie blokuje mechanizmu różnicowego (jest za słabe). Owszem w pewnym zakresie wyrównuje prędkości kół na osi ale nie blokuje ich. Od tego są blokady mechanizmów różnicowych dostępne nie tylko do samochodów terenowych.
M30 sty 2008 #
Szpera to to samo co LSD. Uwierz, jestem mechanikiem.
grzegorz09 maj 2008 #
a mozliwe jest ze szpera (LSD) spowalnia samochod przy starcie na suchym przyczepnym asfalcie????
Paweł11 maj 2008 #
Teoretycznie może spowolnić bo są większe opory na mechanizmach, ale nie sądzę by było to zauważalne dla kierowcy.
anonim27 maj 2008 #
Ale bzdury
Są szpery różne. Płytkowa faktycznie powoduje wylatywanie z zakrętu. Helicalna nie powoduje nic innego tylko zwiększenie przyczepności.
Marcin05 sie 2008 #
„Wjeżdżamy jednym napędzanym kołem na plamę oleju ” – gratuluję pomysłowości i polecam od razu wymienić oponę na nową po takim ekserymencie.
Patricko03 paź 2008 #
a mam takie pytanie czy jesli auto ma 100 % szpera to nadaje sie tylko do driftingu .czy nadaje sie rowniez do normalnej jazdy
j16 paź 2008 #
Marcin a probowales ? U mnie na osiedlu na jednym spowalniaczu raz na 2 miesiace ktos traci miskę i jest plama oleju. Kilka razy po niej jechałem, hamowalem na niej i wogole, po kilkuset metrach opona odzyskiwala przyczepnosc
michau22 lis 2008 #
re Marcin… poza tym opone można wyczyścić… ten by już od razu wyżucał… ale po co czyścić pewnie z tego nikt nie będzie korzystał a podnosił na lewarku po prostu …
… przydałyby się jakieś różne typy szpery i co one dają? do czego się nadają?
tomek02 gru 2008 #
Jakie auta przednionapędowe mają lub mogą mieć szperę? Gdzie można kupić, dowiedzieć się więcej?
Szperacz03 gru 2008 #
Tak na szybko z seryjnych to przychodzi mi na myśl Ford Focus. Z nieseryjnych to przyjrzyj się autom FWD w rajdach. Większość jest zeszperowanych…
Piotr05 gru 2008 #
Jeszcze Renault Megane RS F1 R26
Bmw 530 D07 gru 2008 #
A czy BMW 325 i coupe kazde ma szpere ? bo zamierzam sie bo kupna na wiosne i tak pytam.Prosze o odpowiedz na Gremlin1@poczta.fm
Adas09 gru 2008 #
siema jestem mechanikiem jak cos to pisac na gg 10420186
cosworth driver13 gru 2008 #
kolego "M"
szpera to niekoniecznie to samo co LSD
LSD to ograniczony uślizg
szpera to całkowita blokada
dla porównania
samochód z LSD na śliskim kręci 2 kołami ale z różnymi prędkościami obrotowymi – zależnie od stopnia obciążenia koła
samochód ze szperą ZAWSZE kręci 2 kołami równo (taka jest idea szpery)
dla porównania cz.2 ;)
samochód z LSD podczas zawracania po małym promieniu ale bez poślizgu TOCZY oba koła bez poślizgu
samochód ze szperą PRZESKAKUJE WEWNĘTRZNYM KOŁEM kręcącym się nieco szybciej niż powinno!!! (gdyż ma ono mniejszą siłę docisku a prędkość obrotową równą z kołęm zewnętrznym=mocniej dociśniętym – znów – taka jest idea szpery.
cz.3
dlaczego samochdy z LSD mogą poruszać się dowolnie i mają cały czas ograniczony uślizg mostu a samochody z blokada mechaniczną (szpera) mają CZERWONĄ kontrolkę załączenia szpery? (przypominam co oznacza czerwona kontrolka!!!)
podsumowując:
LSD – oba koła kręcą, na każdym jest jakiś procent napędu zależny od oporów, ale idea mechanizmu różnicowego pozostaje – różnicuje prędkości na kołach.
SZPERA – oba koła kręcą równo i zawsze jednakowo (dlatego np AUDI z blokadami, czy STAR 266 mają blokady TYLKO do pokonania prostego odcinka trudnego terenu)
czyli 100%LSD to będzie szpera.
czy można jeździć ze szperą? można, tylko po co. Jedynie drift jest miejscem gdzie się to opłaca a zużycie podzespołów jest kosztem za ułatwienie poślizgu.
aha – stawanie na plamie oleju – gratuluję pomysłu – opona "podziękuje" przy większej prędkości ;)
a czemu admin nie zajął stanowiska? ;)
pozdrawiam
e30 33515 gru 2008 #
kolego ty nie wiesz co to jest szpera bo nie wziołeś pod uwage ze są różnego rodzaju szpery 25 % 40% a ty piszesz jak by szpera to była blokada całkowita, w staze nazywa sie to blokada mostu czyli mechanizmu różnicowego na własne zyczenie jak chcesz to blokujesz a jak nie to nie blokujesz i nie pisz ze ze szpera nieda sie jezdzic na codzen i koło wcale nie przeskakuje wiec wniosek nie wiesz to nie pisz
540i 6manual18 gru 2008 #
wypowiedzcie się o elektroszperze z nissana 350z
e30 33520 gru 2008 #
elektroszpera to zaspawany mechanizm różnicowy czyli szpera 100%
Paweł22 gru 2008 #
LSD i szpera to to samo, dlatego podaje się wartość LSD/szpery – 10%, 50%, 50/50, 100% – blokada dyfra
oleg22 gru 2008 #
to moze jeszcze ktos zechcialby wyjasnic jakie sa roznice w blokowaniu dyfra, tzn, te %-y . Nie bardzo rozumiem jaka jest roznica w zachowaniu auta jak ma blokade na : 50% ; 50%/50% czy 100% .
pozdrawiam
cisek06 sty 2009 #
mam pytanie mam samochód z LSD dasię jakoś przerobić to na sztywną blokade dyfra załanczną w wyjątkowych sytuacjach bo ten LSD jest do dupy wytarły się tarcze i niedziała bede wdzieczny za odpowiedz piszcie na cisek115@wp.pl najlepiej tam zguru dzieki
cisek06 sty 2009 #
mam pytanie mam samochód z LSD dasię jakoś przerobić to na sztywną blokade dyfra załanczną w wyjątkowych sytuacjach bo ten LSD jest do dupy wytarły się tarcze i niedziała bede wdzieczny za odpowiedz piszcie na cisek116
@wp.pl najlepiej tam zguru dzieki
Ja06 sty 2009 #
Z tym wlaczaniem w dowolnym momencie moze byc problem, ale jesli ma byc na sztywno to widzialem cwaniakow, ktorzy spawali ze soba elementy mechanizmu roznicowego ;)